Sandali ng karma: mayabang na pulis, hindi alam na espesyal ang may-ari ng tindahan!

CHAPTER 1: Ang Araw ng Kayabangan

Mainit ang hapon sa Barangay Mabuhay, isang tahimik na lugar kung saan kilala ang maliit na tindahan ni Aling Rosa bilang isa sa pinakamasarap gumawa ng turon at banana cue. Araw-araw, dagsa ang mga tao sa harap ng tindahan—estudyante, construction workers, tricycle drivers, at maging ilang pulis na naglalakad-lakad sa paligid.

Pero may isang pulis na hindi basta ordinaryo sa lugar: si PO1 Greg Santos, kilala sa malakas ang dating, malakas ang boses, at higit sa lahat—malakas ang kayabangan. Lahat ay dapat sumusunod sa gusto niya. Kapag kumakain siya sa tindahan, hindi siya nagbabayad agad. Kapag naniningil si Aling Rosa, nguminingiti lang siya at sasabihing, “Pulis ako. Kahit bukas pa.”

Walang naglalakas ng loob magsalita laban sa kanya. Sino ba naman sila? Maliliit na tao lamang sa mata ni Greg. Ngunit isang umaga, isang hindi inaasahang pangyayari ang magbabago sa lahat.

Pagbukas pa lang ng tindahan, pumasok agad si Greg na parang pag-aari niya ang lugar. Tumayo siya sa harap ng counter, dumampot ng tatlong pirasong turon at isang bote ng soft drinks. Habang ngumunguya, lumapit si Aling Rosa at mahinahong nagsabi:

“Anak, baka puwede mo namang bayaran yung mga kinuha mo kahapon at nung isang araw…”

Itinaas ni Greg ang kilay, sabay ngising may halong pang-uuyam.

“Aba, naniningil ka na ngayon, ha? Parang hindi mo ako kilala, Aling Rosa.”

Mahinang sagot nito, “Hindi kita sinisingil bilang pulis. Sinisingil kita bilang customer.”

Ngumawa si Greg, tumawa nang ubod ng lakas, halos mang-insulto. “Customer? Aling Rosa, magpasalamat ka nga may pulis na dumadaan dito. Proteksyon mo na ‘yon!”

Tahimik ang lahat ng tao sa tindahan. Ayaw nilang makialam. Lahat ay takot kay Greg—lahat maliban sa isang lalaking kararating lang.

Pumasok ang lalaking naka-itim na polo, malinis ang sutla nitong buhok, at mukhang galing sa opisina. May hawak siyang maliit na eco bag, ngunit ang presensya nito ay hindi maipaliwanag—malaki, mabigat, at parang puno ng kapangyarihan.

Lumapit siya sa counter upang bumili, ngunit napakunot ang noo niya nang marinig ang ginagawa ni Greg.

“May problema ba rito?” tanong ng lalaki, malamig ngunit magalang ang tinig.

Agad na sumabat si Greg, hindi man lang tinitingnan kung sino ang kausap. “Wala kang pakialam, bossing. Kung ayaw mong madamay, bumili ka lang d’yan at tumahimik ka.”

Hindi gumalaw ang lalaki. Sa halip, tumingin siya kay Aling Rosa, na tila humihingi ng paumanhin sa malaking kahihiyan.

“Hindi ka po ba binabayaran?” tanong niya.

Umiling si Aling Rosa, halatang kinakabahan. “Huwag mo na ‘yan intindihin, hijo. Wala ito…”

Pero maya-maya, lumapit ang lalaki kay Greg. Hindi siya nagalit. Hindi rin siya nagtaas ng boses. Pero ang bawat salita niya ay matalim.

“Kung tunay kang pulis,” sabi niya, “ikaw dapat ang unang nagbibigay ng respeto.”

Nagulat si Greg. “Ano? Sino ka ba para pagsabihan ako?”

Ngumiti ang lalaki, kaswal ngunit may bahid ng babala.

“Ako? Ako lang naman ang—”

Biglang bumukas ang pinto ng tindahan.

Pumasok ang apat na pulis na may ranggong mas mataas kay Greg. At nang makita nila ang lalaking kausap ni Greg, agad silang tumindig nang tuwid at sumaludo.

“Sir! Major Ivan Dela Vega, sir! Pasensya na po kung nahuli kami!”

Nanlaki ang mata ng lahat. Lalo na si Greg na halos malaglag ang hawak na turon sa gulat.

Major?

Ang taong tinatawag niyang “Bossing, tumahimik ka na lang”… ay isang Major?

Pero hindi pa doon natapos ang gulat.

Lumapit ang isa pang pulis, dala-dala ang isang folder. “Sir, natapos na po namin ang dokumento para sa paglilipat ng libreng supply security sa tindahan… gaya ng bilin ninyo.”

Nagkatinginan ang mga tao. Si Aling Rosa ay napahawak sa dibdib sa sobrang pagkagulat.

Tumingin si Major Ivan kay Greg, mabigat ang tingin.

“Ikaw pala ang pulis na mayabang dito,” malamig niyang sabi. “Isang buwan ko nang mino-monitor ang reklamo ng mga residente tungkol sa’yo.”

Nanginig si Greg. “S-Sir, h-hindi ko po—”

“Hindi mo kailangan magpaliwanag,” putol ni Major Ivan. “May CCTV dito. Kita namin lahat ng ginawa mo.”

Hindi makakilos si Greg. Hindi makapagsalita. Halos hindi makahinga.

Tumalikod si Major Ivan at tumingin kay Aling Rosa.

“Pasensya na po sa abala,” sabi niya. “Hindi dapat kayo tinatrato nang ganoon. Sa totoo lang… ang tindahan n’yo ay project ng tatay ko. Siya ang may-ari ng lupang ito. At ako ang naka-assign para tiyaking ligtas kayo.”

Tumulo ang luha ni Aling Rosa.

“H-Hindi ko alam, hijo…”

Ngumiti si Major Ivan. “Kaya po ngayon, wala nang manlalamang sa inyo. Simula ngayon, mula po sa akin hanggang sa lahat ng tauhan ko—may proteksyon kayo.”

At bago umalis, hinarap niya si Greg na halos nangingitim ang mukha sa takot.

“PO1 Greg Santos,” aniya, “effective immediately… suspendido ka.”

Para bang narinig ng buong tindahan ang tunog ng karma na bumagsak.

At iyon ang araw na natutunan ng mayabang na pulis… na maliitin ang tindahan na kahit kailan, hindi pala ordinaryo.

Tahimik ang buong tindahan matapos ideklara ni Major Ivan ang suspensyon kay Greg. Ang mga taong nagkukumpulan kanina ay halos hindi makapaniwala sa kanilang nasaksihan. Si Greg, na dati’y tila hari ng lugar, ngayo’y nakatayo lang sa gilid na parang lantang gulay—namumutla, nanginginig, at hindi makatingin kahit kanino.

Samantala, si Aling Rosa ay nakaupo sa maliit na bangkong kahoy sa likod ng counter. Hindi niya alam kung paano magsisimula ng salita. Matagal na niya kasing tiniis ang panlalamang ng pulis na iyon, at ngayon lamang siya nakaramdam ng tunay na hustisya.

Lumapit si Major Ivan, dala ang banayad na ngiti, at marahang nagtanong:
“Okay lang po ba kayo, Nanay?”

Napatigil si Aling Rosa. Noon lang may tumawag sa kanya ng Nanay na may respeto at paggalang. Napahawak siya sa puso niya at marahang tumango.

“Oo, hijo. Maraming salamat sa’yo. Kung hindi dahil sa’yo… malamang, mas lalo pang lalala ang ginagawa ng pulis na iyon.”

Umupo si Major Ivan sa tabi niya. “Matagal ko na pong naririnig ang reklamo sa kanya. Pero kailangan ko ng matibay na ebidensya para hindi niya maikaila. Kaya nag-install kami ng CCTV sa kalye, pati na rin dito sa tindahan. Hindi niya alam na sinusundan na namin ang kilos niya.”

Nagulat ang mga tao.
“Aba, grabe! Sina-save talaga ni sir ang barangay!” bulong ng isang tricycle driver.
“Hindi pala basta-basta ang mukhang simpleng mamimili,” dagdag pa ng isa.

Pero habang abala ang mga tao sa diskusyon, may isa pang bagay na gustong itanong si Aling Rosa.

“Hijo… bakit mo naman iniintindi ang tindahan ko nang ganito? Hindi naman ako espesyal. Maliit lang ang negosyo ko.”

Napangiti si Ivan—ngiting may halong lungkot at alaala.

“Hindi po totoo ‘yon, Nanay,” sagot niya. “Kung tutuusin… kayo ang isa sa pinakamahahalagang tao sa buhay namin.”

Napakunot ang noo ni Aling Rosa. “Ha? Paano naman nangyari ‘yon?”

Huminga nang malalim si Ivan. Tila pinipigilan niya ang emosyon.

“Noong bata pa ako,” panimula niya, “walang-wala kami ng mama ko. Lahat ng pinagdaanan namin—gutom, pagod, paghahanap ng matutuluyan—nangyari lahat iyon dito sa barangay na ito. At sa lahat ng taong nadaanan namin… kayo ang tanging tumulong sa amin.”

Nanlaki ang mata ni Aling Rosa. Hindi niya inaasahan ang maririnig.

“Naaalala n’yo po ba,” pagpapatuloy ni Ivan, “may isang batang lalaki na nakaupo dito sa gilid ng tindahan, iyak nang iyak dahil nawawala ang nanay niya?”

Biglang namutla si Aling Rosa. Sumagi sa isipan niya ang isang eksena mahigit dalawampung taon na ang nakakalipas.

Isang batang butas ang tsinelas, marumi ang damit, gutom at takot. Inalalayan niya ito, pinakain, pinaiyak sa balikat niya, at sinamahan sa barangay hall hanggang mahanap ang ina nitong nanginginig sa pag-aalala.

“K-Kung gano’n…” nanginginig ang tinig ni Aling Rosa. “Ikaw… ikaw ba ang batang iyon?”

Tumango si Ivan.

“Ako po iyon, Nanay. At mula noon, sinabi ko sa sarili ko… kapag naging pulis ako balang araw, babalik ako rito. Babantayan ko kayo. Babawi ako.”

Tumulo ang luha sa mata ni Aling Rosa. Hindi niya alam kung iiyak ba siya o ngingiti.

“Hijo… wala naman ‘yon…”

“Para sa inyo, maliit lang,” sagot ni Ivan. “Pero para sa isang batang gutom at takot na katulad ko… kayo ang naging buhay ko.”

Natahimik ang buong tindahan. Kahit ang mga dumadaan sa labas ay tumigil at nakinig sa salaysay ng opisyal. Pakiramdam nila’y parang eksena sa pelikulang nakapigil-hininga.

Pero hindi pa tapos ang rebelasyon.

Tumayo si Ivan at lumingon sa mga pulis niyang kasama.

“Simula ngayon,” aniya, “ang tindahan ni Nanay Rosa ay magiging priority patrol area. Hindi na ulit may makakapanlamang sa kanya.”

Nagpalakpakan ang mga tao.

Pero sa likod ng ingay ng papuri, may isa pang taong hindi makagalaw—si Greg.

Tumingin si Ivan sa kanya.

“At ikaw,” sabi niya, malamig at puno ng awtoridad, “hindi pa tayo tapos. May imbestigasyon pang haharapin mo.”

Napalunok si Greg. Gusto niyang tumakbo. Pero hindi siya makagalaw. Parang may humihigop sa lakas niya.

Ngunit bago pa umalis si Ivan mula sa tindahan, may isa pang matandang lalaki ang biglang pumasok.

May dala siyang white envelope.

“Major Ivan?” tawag nito.

“Sir! Chief Inspector Ramirez!” saludo ng mga pulis.

Lumingon ang matanda, tumango, at lumapit kay Ivan.

“Ivan… nagdesisyon na ang headquarters,” seryosong sabi niya. “At kailangan mong malaman ‘to ngayon din. May bago kang assignment… at hindi ito simpleng trabaho.”

Napatigil ang lahat.

Ano na namang bagong twist ang paparating?

At paano ito konektado sa tindahan ni Aling Rosa?