Kung may isang pangalan sa politika ng Pilipinas na tila hindi kumukupas kahit lumipas ang dekada, iyon ay si Juan Ponce Enrile. Sa edad na higit siyamnapu’t siyam, nananatiling buhay, aktibo, at matalas ang isip ng dating Senate President, Defense Minister, at isa sa mga pinakamahabang nagsilbi sa pamahalaan. Pero sino nga ba talaga si Enrile—at paano niya nagawang manatiling bahagi ng kasaysayan ng bansa sa loob ng mahigit pitumpung taon?

Ipinanganak si Juanito Furagganan Ponce Enrile noong Pebrero 14, 1924 sa Gonzaga, Cagayan. Anak siya sa labas ni Alfonso Ponce Enrile, isang abogado at politiko. Lumaki si Juanito sa kahirapan—hindi marangya, walang pribilehiyo. Ngunit mula sa murang edad, ipinakita na niya ang matinding determinasyon na makaahon. Sa tulong ng ama, nag-aral siya sa Ateneo de Manila at kalaunan ay nagtapos ng abogasya sa University of the Philippines bilang cum laude, at topped the Bar Exams noong 1949.

Hindi siya agad pumasok sa politika. Nagsimula siya bilang corporate lawyer at professor. Ngunit ang kanyang katalinuhan at matalim na pag-iisip ang nagdala sa kanya sa paningin ni Ferdinand Marcos, na noo’y umuusbong pa bilang lider. Sa ilalim ni Marcos, si Enrile ang naging Architect of Martial Law, ang taong tumulong sa legal na pagbuo ng mga kautusan na magpapalakas sa kapangyarihan ng Pangulo noong 1972.

Marami ang tumitingin kay Enrile bilang simbolo ng disiplina at katalinuhan—ngunit sa kabilang panig, marami ring tumutuligsa sa kanya bilang isa sa mga utak ng diktadura. “Ginawa ko lang ang tungkulin ko sa ilalim ng batas,” ito ang madalas niyang sagot sa mga bumabatikos.

Ngunit sa kabila ng lahat ng kontrobersiya, si Enrile ay kilala sa kakayahang bumangon sa bawat bagyo ng politika. Nang bumagsak ang rehimeng Marcos noong 1986, siya mismo ang lumaban sa dating amo—isa sa mga pangunahing tauhan ng EDSA People Power Revolution, kasama ni Gen. Fidel Ramos. Sa mga mata ng marami, isa siyang “survivor” na marunong umayon sa direksyon ng hangin, ngunit sa mga kakilala niya, isa siyang estratehista na marunong maghintay ng tamang panahon.

Pagkatapos ng EDSA, hindi siya nawala sa eksena. Naging senador siya ng ilang termino, tumayong Senate President, at minsan ay tinaguriang “Elder Statesman” ng bansa. Sa bawat administrasyon, mula kay Cory Aquino hanggang kay Rodrigo Duterte, palaging may papel si Enrile—bilang tagapayo, tagamasid, o minsan, tahimik na kritiko.

Sa kabila ng edad, hindi kailanman nagmukhang pagod si Enrile. Laging matalas ang kanyang pananaw sa batas at pulitika. Sa mga panayam, madalas niyang banggitin:

“Hindi ako natatakot sa edad. Ang mahalaga, buo pa ang isip at may silbi pa sa bayan.”

Ang kanyang mahaba at makulay na buhay ay puno ng tagumpay, intriga, at pagbangon. Tinawag siyang “anak ng batas,” “taga-disiplina,” “trapo,” at “buhay na alamat.” Pero sa likod ng lahat ng bansag, isa lang ang malinaw: si Juan Ponce Enrile ay bahagi ng DNA ng kasaysayan ng politika ng Pilipinas.

Sa Part 2 ng seryeng ito, tatalakayin natin ang mas masalimuot na bahagi ng kanyang karera—ang Martial Law controversies, ang mga pagtataksil, ang mga pagkakaibigan na nauwi sa banggaan, at kung bakit, sa kabila ng lahat, nananatili siyang isang “immortal” sa pulitika ng bansa.