Sa pagkakataong ito, naisip ni Ramos ang mga aral na natutunan niya mula kay General Valdez. “Sir, naiintindihan ko ang inyong sama ng loob. Pero kailangan nating maging mahinahon at mag-usap ng maayos. Wala tayong makakamit kung tayo’y magagalit.”

Nagulat ang motorista sa kanyang sagot. “Bakit ka ganyan? Hindi ka ba dapat galit sa akin?”

“Hindi po, sir. Ang mga tao ay may kanya-kanyang kwento. Bawat isa sa atin ay may dahilan kung bakit tayo nandito. Ang mahalaga ay natututo tayong makinig at umunawa,” sagot ni Ramos.

Unti-unting humupa ang galit ng motorista. “Pasensya na, sir. Hindi ko dapat inisip na ganyan.”

“Walang problema, sir. Nandito ako para tumulong,” sagot ni Ramos.

Nang matapos ang kanilang pag-uusap, nagpasalamat ang motorista kay Ramos. “Salamat sa pag-unawa. Hindi ko inasahan na magiging ganito ang pag-uusap natin.”

“Walang anuman, sir. Basta’t palaging maging mahinahon,” sabi ni Ramos.

Habang naglalakad ang motorista palayo, napansin ni Ramos ang mga ngiti ng mga tao sa paligid. Naramdaman niya ang kasiyahan sa kanyang puso. Sa mga ganitong pagkakataon, natutunan niyang ang tunay na kapangyarihan ay hindi nakasalalay sa ranggo kundi sa kakayahang makinig at umunawa.

Sa paglipas ng mga linggo, nagpatuloy ang kanyang mga karanasan sa checkpoint. Naging mas magaan ang kanyang pakiramdam sa kanyang trabaho at mas naging maayos ang pakikitungo niya sa mga tao.

Isang hapon, habang nag-iisip siya sa ilalim ng lilim ng isang puno, napansin niyang may isang matandang babae na naglalakad patungo sa checkpoint. “Magandang araw po, sir!” bati ng matanda.

“Magandang araw po, lola! Ano po ang maitutulong ko?” tanong ni Ramos.

“Naglalakad lang po ako, gusto ko lang sanang makita ang aking apo,” sagot ng matanda.

“Ingatan niyo po ang sarili niyo. Sige po, tuloy lang,” sabi ni Ramos.

Habang ang matanda ay naglalakad palayo, naisip ni Ramos na ang kanyang trabaho ay hindi lamang tungkol sa pagsunod sa mga batas kundi tungkol din sa pag-aalaga at pag-unawa sa mga tao.

Sa mga susunod na araw, patuloy ang kanyang mga aral at karanasan. Naging mas masaya siya sa kanyang trabaho at natutunan niyang pahalagahan ang bawat tao na kanyang nakakasalubong.

At sa bawat pagkakataon na humihinto siya sa checkpoint, laging naaalala niya ang mga aral na natutunan mula kay General Valdez. Ang respeto at paggalang sa bawat isa ay hindi lamang isang tungkulin kundi isang pananampalataya na dapat ipagpatuloy.

Kabanata 3: Ang Pagsubok

Makalipas ang ilang linggo, patuloy ang operasyon sa checkpoint. Si Pat Ramos ay naging mas maingat at mas mahinahon sa kanyang mga gawain. Sa mga nakaraang araw, natutunan niyang pahalagahan ang bawat tao na kanyang nakakasalubong. Isang umaga, habang siya ay nag-iinspeksyon ng mga sasakyan, may isang hindi inaasahang pangyayari ang naganap.

Isang umaga, mainit ang panahon at tila nagiging mas mainit ang ulo ng mga motorista. Habang abala si Ramos sa kanyang mga gawain, napansin niya ang isang SUV na huminto sa checkpoint. Ang SUV ay may mga tinted windows at may nakasulat na “Government Vehicle” sa likod. Agad na nag-alala si Ramos, alam niyang ang mga ganitong sasakyan ay maaaring may dalang impluwensya.

“Sir, magandang araw po! Papeles lang po,” sabi ni Ramos habang lumapit sa SUV. Walang sumagot mula sa loob. Naghintay siya ng ilang segundo, ngunit tila walang gustong buksan ang bintana.

“Sir, pakihinto po,” ulit niya, mas mataas ang tono. Sa wakas, bumukas ang bintana ng driver’s side. Isang matandang lalaki ang lumabas, nakasuot ng maong at polo shirt, ngunit halata ang kapangyarihan sa kanyang tindig.

“Bakit, anong kailangan mo?” tanong ng matanda, tila may pagdududa sa mata.

“Sir, kailangan ko pong makita ang inyong lisensya at rehistro,” sagot ni Ramos, nananatiling magalang.

“Alam mo bang hindi ako basta-basta?” sagot ng matanda, may halong paghamak.

“Sir, alam ko po ang inyong ranggo, pero kailangan pa rin natin sundin ang mga patakaran,” sagot ni Ramos, sinisikap na maging kalmado.

Ngunit ang matanda ay tila hindi nakikinig. “Huwag kang mag-alala, bata. Wala akong oras para sa mga ganitong bagay,” sabi ng matanda, at agad na sinimulan ang pag-alis.

“Sir, pakihinto po! Kailangan kong ipatupad ang batas!” sigaw ni Ramos, ngunit hindi siya pinansin. Ang SUV ay umalis nang mabilis, nag-iwan ng alikabok sa hangin.

Naiwan si Ramos na naguguluhan at nagagalit. “Bakit ganito? Bakit hindi sila sumusunod?” tanong niya sa sarili. Alam niyang dapat niyang ireport ang insidente kay Liagas, ngunit natatakot siyang mapagsabihan.

Makalipas ang ilang minuto, bumalik ang kanyang supervisor na si SPO1 Liagas. “Ano ang nangyari?” tanong nito, tila nag-aalala.

“May SUV na hindi nagpakita ng lisensya at rehistro, sir. Hindi sila nakinig sa akin,” sagot ni Ramos, may halong pag-aalala.

“Anong klaseng SUV?” tanong ni Liagas.

“May tinted windows, sir. May nakasulat na ‘Government Vehicle’,” sagot ni Ramos.

“Hmm, mukhang may koneksyon yan sa mga mataas na opisyal,” sabi ni Liagas. “Kailangan nating maging maingat. Huwag kang matakot na ireport ang mga ganitong insidente. Ang ating tungkulin ay ipagtanggol ang batas.”

Naramdaman ni Ramos ang ginhawa sa mga salita ni Liagas. “Opo, sir. Salamat po,” sagot niya, nagpasya na ipagpatuloy ang kanyang trabaho nang may higit na determinasyon.

Sa mga susunod na araw, nagpatuloy ang operasyon sa checkpoint. Naging mas maingat si Ramos sa kanyang mga gawain at patuloy na nagbigay ng respeto sa mga motorista. Ngunit sa kabila ng lahat ng ito, may mga pagkakataon pa ring nagiging mahirap ang kanyang trabaho.

Isang hapon, habang nag-iinspeksyon siya ng mga sasakyan, may isang grupo ng mga kabataan ang huminto sa checkpoint. Ang mga ito ay may mga motorsiklo at tila nag-eenjoy sa kanilang paglalakbay.

“Magandang araw, sir!” bati ng isa sa mga kabataan. “Anong kailangan namin?”

“Magandang araw! Kailangan ko lang po makita ang inyong lisensya at rehistro,” sagot ni Ramos.

Ngunit ang isa sa mga kabataan ay nagbiro. “Bakit? Wala namang masama sa amin!” sabi niya, sabay tawanan ng kanyang mga kaibigan.

“Sir, kailangan nating sundin ang mga patakaran. Para sa kaligtasan ng lahat,” sagot ni Ramos, sinisikap na maging seryoso.

Ngunit hindi pa rin sila nakinig. “Sige na, sir! Chill lang!” sabi ng isa sa kanila, sabay ngiti.

Naramdaman ni Ramos ang init ng kanyang ulo. “Huwag kayong magbiro! Ito ay seryosong bagay!” sabi niya, ngunit ang mga kabataan ay patuloy na nagbiro.

“Walang masama! Magandang araw nga, di ba?” sagot ng isa sa kanila.

Nang makita ni Ramos na hindi sila sumusunod, nagdesisyon siyang maging mas mahigpit. “Kung hindi kayo susunod, mag-i-issue ako ng ticket!” sabi niya, sinisikap na ipakita ang kanyang awtoridad.

Ngunit ang mga kabataan ay tila hindi natatakot. “Sige, sir! I-ticket mo kami! Wala kaming pakialam!” sabi ng isa, sabay tawanan.

Naramdaman ni Ramos ang pagdagsa ng galit sa kanyang dibdib. “Huwag kayong magbiro! Ang mga patakaran ay para sa inyong kaligtasan!”

Ngunit sa kabila ng kanyang mga salita, nagpatuloy ang mga kabataan sa kanilang mga biro at tawanan. Sa puntong iyon, nagdesisyon si Ramos na tawagan si Liagas.

“Sir, may mga kabataan na hindi sumusunod sa checkpoint. Kailangan ko po ng tulong,” sabi niya sa telepono.

“Dumating ako riyan,” sagot ni Liagas.

Makalipas ang ilang minuto, dumating si Liagas. “Ano ang nangyari?” tanong nito, tinutok ang tingin sa mga kabataan.

“Sir, hindi sila sumusunod at nagbibiruan lang,” sagot ni Ramos, nag-aalala.

“Mga bata, anong ginagawa niyo dito?” tanong ni Liagas, tila mas seryoso.

“Wala namang masama, sir! Chill lang kami!” sagot ng isa sa mga kabataan.

“Hindi ito lugar para sa mga biro. Kailangan ninyong sundin ang mga patakaran,” sabi ni Liagas.

Nang makita ng mga kabataan ang seryosong mukha ni Liagas, unti-unting huminto ang kanilang tawanan. “Opo, sir. Pasensya na,” sabi ng isa, tila nahihiya.

“Kung ayaw niyong magkaroon ng problema, sundin niyo ang mga patakaran. Ang checkpoint ay para sa kaligtasan ng lahat,” sabi ni Liagas.

Makalipas ang ilang minuto, nagpasya ang mga kabataan na umalis. “Salamat, sir! Magiging maingat na kami,” sabi nila, at umalis na.

Naramdaman ni Ramos ang ginhawa. “Salamat po, sir,” sabi niya kay Liagas.

“Walang anuman. Kailangan nating ipaalala sa kanila ang halaga ng disiplina,” sagot ni Liagas.

Sa kabila ng mga pagsubok, patuloy na nagpatuloy si Ramos sa kanyang trabaho. Natutunan niyang ang respeto at paggalang ay mahalaga sa kanyang tungkulin.

Isang umaga, habang nag-iinspeksyon siya ng mga sasakyan, may isang matandang babae na naglalakad patungo sa checkpoint. “Magandang araw po, sir!” bati ng matanda.

“Magandang araw po, lola! Ano po ang maitutulong ko?” tanong ni Ramos.

“Naglalakad lang po ako, gusto ko lang sanang makita ang aking apo,” sagot ng matanda.

“Ingatan niyo po ang sarili niyo. Sige po, tuloy lang,” sabi ni Ramos.

Habang ang matanda ay naglalakad palayo, naisip ni Ramos na ang kanyang trabaho ay hindi lamang tungkol sa pagsunod sa mga batas kundi tungkol din sa pag-aalaga at pag-unawa sa mga tao.

Minsan, sa kanyang pag-iisip, naiisip niya ang mga pagkakataon na ang mga tao ay nagiging masyadong abala sa kanilang mga gawain at nakakalimutang pahalagahan ang mga simpleng bagay. Ngayon, natutunan niyang pahalagahan ang bawat tao na kanyang nakakasalubong.

Habang lumilipas ang mga araw, patuloy ang kanyang mga aral at karanasan. Naging mas masaya siya sa kanyang trabaho at natutunan niyang pahalagahan ang bawat tao na kanyang nakakasalubong.

At sa bawat pagkakataon na humihinto siya sa checkpoint, laging naaalala niya ang mga aral na natutunan mula kay General Valdez. Ang respeto at paggalang sa bawat isa ay hindi lamang isang tungkulin kundi isang pananampalataya na dapat ipagpatuloy.

Sa huli, ang lahat ng kanyang mga karanasan ay nagbigay sa kanya ng bagong pananaw sa buhay. Natutunan niyang ang tunay na halaga ng pagkatao ay hindi nakasalalay sa ranggo kundi sa kakayahang makinig at umunawa sa kapwa.

At sa bawat araw na lumilipas, nagiging mas mabuting tao siya at mas responsable sa kanyang tungkulin.

Wakas