PH, Japan nagensayo ng cross-deck landing | NewsWatch Reports

Sa dapithapong kulay kahel na sumasayaw sa alon ng West Philippine Sea, nakalutang ang dalawang higanteng barko—ang BRP Aguinaldo ng Hukbong Dagat ng Pilipinas at ang JS Harukaze ng Japan Maritime Self-Defense Force. Doon nagsimula ang isa sa pinakamahalagang sandali sa kasaysayan ng ugnayan ng dalawang bansa: ang pinaghandaang “cross-deck landing exercises” na nakakuha ng pansin ng NewsWatch Reports. Hindi lamang ito ordinaryong pagsasanay; ito’y simbolo ng pagtutulungan, tiwala, at muling pagbubuo ng lakas sa harap ng patuloy na tensyon sa rehiyon. Sa ibabaw ng dagat, parang maririnig ang tibok ng bawat sundalong nakahandang makita ang araw na maililista sa kanilang buhay bilang sandaling nagbukas ng bagong kabanata.

Habang lumulutang ang dalawang barko nang magkatabi, nakatayo sa flight deck si Lt. Javier Ramos, isang batang piloto ng Philippine Navy na kilala sa tapang ngunit madalas ay tahimik, parang dagat bago ang unos. Kumakabog ang kanyang dibdib habang pinagmamasdan ang distansya sa pagitan ng dalawang barko. Ang paglipad at paglapag sa sariling barko ay isang bagay na bahagi na ng kanyang reflex, ngunit ang cross-deck landing sa barko ng ibang bansa—lalo pa sa isa sa pinakamodernong barko ng Japan—ay ibang usapan. Sa likod ng kanyang seryosong mukha, may kaba siyang sinisikap itago. Ngunit ang sanay sa pagharap sa panganib, marunong ding ngumiti sa gitna ng tensyon.

Samantala, sa kabilang barko, nakamasid si Lt. Hana Saitou, isang Hapon na helicopter pilot na kilala sa disiplina, katumpakan, at kakaibang pakiramdam sa mga biglaang pagbabago ng sitwasyon. Siya ang kaunang-unang babaeng piloto ng JMSDF na sasabak sa joint landing operations kasama ang Pilipinas. Sa kanyang mga mata, malinaw ang misyon: hindi lamang mahusay na paglapag ang kailangan niya, kundi ang pagpapakita ng bukas na ugnayan ng dalawang hukbo. Alam niyang nakatutok ang media, nakikinig ang publiko, at nakatitig ang mga lider ng dalawang bansa sa bawat galaw nila. Ngunit para sa kanya, higit pa rito, personal ang lahat—ito ang unang pagkakataon na susubukan niyang iangat muli ang tiwalang nasira nang minsang magkaaberya sa kanyang huling operasyon.

Pinigilan ni Javier ang sariling ngumiti nang marinig ang utos sa radyo: “Haribon One, you are cleared for approach to JS Harukaze.” Napalunok siya, tumitig sa horizon, at tila nagdadalawang-isip man, ay hinawakan nang mahigpit ang flight controls. Alam niyang dito siya susukat—hindi lamang bilang piloto kundi bilang opisyal na kumakatawan sa buong bansa. Ang kaalamang nakatutok ang NewsWatch Reports at maraming mata mula sa iba’t ibang bahagi ng mundo ay nagpapalala ng bigat sa kanyang balikat. Ngunit kahit paano, naramdaman niyang may kakaibang lakas ang hangin. Para bang sinasabi nitong panahon na para yakapin ang pagbabago.

Habang lumalapit ang kanyang AW109 helicopter sa deck ng JS Harukaze, sumalubong ang malamig na ihip ng hangin mula sa hilaga. Ramdam niya ang panginginig ng makina, ang unti-unting pagbagal ng rotor, at ang mas malakas na dagundong ng sariling kaba. Sa ibaba, nakita niya ang Japanese deck crew na pantay-pantay ang galaw na parang higanteng orkestra. Ang kulay dilaw, pula, at puti na mga signal flag ay nagmistulang koreographed na sayaw. Sa sandaling iyon, naalala niya ang kasaysayan—ang mga panahong magkaaway ang Pilipinas at Japan, at ang panahon kung kailan hindi maiisip na may pag-unawang lilitaw. Ngunit this time, ibang kwento ang isinusulat.

Samantala, si Hana ay nakatingin mula sa command center, nakasunod ang mga mata sa helicopter ni Javier. Napansin niyang kahit malayo pa, may kakaibang finesse ang paghawak nito sa landing approach. Isang katangiang bihira niya makita kahit sa mga kapwa Hapon na piloto. Hindi niya maiwasang mapangiti. Naisip niyang marahil ay mas marami siyang matututunan mula sa Pilipinong piloto kaysa sa inaakala. At doon nagsimulang pumasok sa kanyang isipan ang tanong: Ano kaya ang kwento ng lalaking iyon? At paano kaya sila nagtagpo sa sitwasyong may pagkakahawig ang kanilang mga tahimik na sugat?

Nang tuluyang lumapat ang helicopter ni Javier sa deck ng JS Harukaze, sabay na humiyaw ang ilang Japanese crew. Hindi ito karaniwang reaksyon, ngunit napahanga sila sa precise landing nito. Agad siyang sinalubong ni Commander Fujimoto, na mahigpit ang pakikipagkamay ngunit may mainit na ngiti. Sa likod nito ay nakatayo si Hana, bahagyang nakataas ang kilay habang nagmamasid. Nang magtama ang kanilang mga mata, parang tumigil ang ingay ng paligid. Hindi ito romantikong pagkakatitig, kundi pagkakakilala ng dalawang taong nagdaan sa magkaibang pakikibaka ngunit parehong may hinahanap na patunay ng sariling halaga. Tumango si Hana, isang simpleng kilos na puno ng respeto, at iyon ang nagpakawala ng bigat sa dibdib ni Javier.

Pagbalik ng tropa sa briefing room, ginanap ang unang pagtutok sa joint operation. Ipinaliwanag ng mga Japanese instructor ang detalyadong proseso ng cross-deck landing upang mahasa ang koordinasyon at tiwala sa pagitan ng dalawang puwersa. Habang nakikinig si Javier, hindi niya maiwasang pansinin kung paano maging simple ngunit makabuluhan ang bawat paliwanag ni Hana kapag dinadagdagan nito ang detalye. Ang boses nito’y malamig ngunit may tagong init—tila ba sanay sa disiplina, ngunit marunong din sa kabutihang loob. Sa isang sandali ng pagtutok, nagtanong si Javier tungkol sa turbulence behavior near Harukaze’s stern, at napangiti si Hana, tila ba naaliw sa talas ng kanyang obserbasyon.

Nang sumapit ang gabi, bahagyang humupa ang ingay ng operasyon. Parehong nakatingin sina Javier at Hana sa malawak na dagat mula sa magkabilang dulo ng barko. Hindi nila alam na halos magkapareho sila ng tanong sa isip—bakit parang mas may bigat ang gabing iyon kaysa sa mga nakaraang pagsasanay? Sa gilid ni Javier, pumitlag ang alaala ng kanyang yumaong ama, isang dating sundalo na laging nagsasabing, “Anak, may mga sandali sa buhay na hindi mo malilimutan—pero ang pinakamahalaga, malaman mong may saysay ang bawat pakikipaglaban mo.” Sa kabilang banda, si Hana naman ay naaalala ang dati niyang mentor na isang Hapon na nagbuwis ng buhay upang iligtas ang crew sa operasyon sa Pacific. Ang parehong alaala ang nagdala sa kanila sa parehong pagdadasal: sana’y maging matagumpay ang misyon.

Kinabukasan, si Hana naman ang sasabak sa paglapag sa Philippine ship. Sa kauna-unahang pagkakataon matapos ang taon ng pagdududa sa sarili, tinanong niya si Javier tungkol sa wind behavior malapit sa deck ng BRP Aguinaldo. Nagulat si Javier. Hindi niya inasahan na ang isang piloto ng Japan—na kilala sa pagiging perpekto—ay hihingi ng payo sa kanya. Ngunit nang makita niya ang bahagyang tensyong nakatago sa likod ng mga mata nito, ngumiti siya at mahinang nagsabi, “Kung minsan, kailangan lang nating pagkatiwalaan ang hangin.” Hindi niya akalain na ang simpleng pangungusap ay tatama nang malalim kay Hana.

Dumating ang oras ng paglipad ni Hana. Habang papalapit ang SH-60K helicopter nito sa deck ng BRP Aguinaldo, ramdam ni Javier ang sariling nerbiyos. Hindi niya alam kung bakit ganoon ang epekto sa kanya ng paglapag ng babae—marahil dahil alam niyang may personal itong gustong patunayan. Mula sa radyo, malinaw niyang narinig ang paghinga ni Hana, ang pag-adjust ng pitch at yaw ng makina, at ang unti-unting paglapit nito sa deck. Sa isang iglap na parang hinugot mula sa pelikula, bahagyang tumangin ang hangin, naglikha ng turbulence, at muntik nang bumagal ang reaksyon ng helicopter. Napanganga ang ilang crew. Ngunit mabilis na naituwid ni Hana ang sitwasyon—isang galaw na tanging eksperto lamang ang may kakayahang gawin.

Tumama ang skids ng helicopter. Perfect landing.

Nag-ingay ang buong deck ng BRP Aguinaldo. May palakpakan, may sigawan, may tuwang hindi maipaliwanag. At doon nakita ni Javier ang isang ngiting matagal nang hindi lumilitaw sa mukha ni Hana—isang ngiting may halo ng pagbangon, pag-asa, at pagbitaw sa dati niyang takot. Nang magtama ang kanilang mga mata sa ikalawang pagkakataon, may unawaan na hindi nila kailangan pang bigkasin.

Habang nagtatapos ang huling araw ng cross-deck landing exercises, ibinalita ng NewsWatch Reports ang matagumpay na joint operation. Maraming nagsabing ito’y simbolo ng matatag na relasyon ng Japan at Pilipinas. Ngunit para sa mga taong naging bahagi nito, mas malalim pa ang kuwento. Ito’y kuwento ng dalawang piloto—isang Pilipino at isang Haponesa—na parehong humarap sa dagat, alon, hangin, at sariling mga takot, upang patunayan sa mundo na ang pagtutulungan ay nagsisimula sa tiwala.

Sa huling gabi bago sila maghiwalay ng ruta, nagtagpo muli sina Javier at Hana sa deck. Walang seremonya, walang engrandeng salita. Tanging dalawang taong nakaupo sa tabi ng railing habang pinagmamasdan ang bituin. “Salamat,” bulong ni Hana. “Hindi ko magagawa ito kung hindi dahil sa’yo.”

Umiling si Javier. “Hindi. Ginawa mo iyon dahil kay Hana Saitou. Ako? Nandoon lang ako para ipaalala sa’yo na kaya mo.”

Nagkatinginan silang muli—walang romansa, walang pangako, ngunit may hindi mabuburang respeto. At sa oras na iyon, ang dagat ay tila nakikismit, ipinapadalang muli ang mensahe: sa mundong puno ng tensyon, may puwang pa rin para sa pagkakaibigan, pag-unawa, at pagkakapit-bisig.

At ang cross-deck landing exercises ng PH at Japan ay hindi lamang naging bahagi ng balita—kundi isang kuwento ng pagbangon, pag-asa, at pagkukuwento ng dalawang pusong alam kung paano magtiwala sa gitna ng unos.