MAYOR NA NAGPANGGAP NA PULUBI SA OSPITAL, PINAHIYA ANG ABUSADONG MGA NURSE

Maaga pa ngunit punô na ng pagod at reklamo ang hallway ng St. Gertrude Medical Center. Isang ospital na kilala sa mga kumikinang na pasilidad, matataas na bayarin, at masusungit na nurse kapag hindi “VIP” ang pasyente. Sa pasukan pa lang, ramdam ang agawan ng atensyon—kung sino ang may pera, siyang nauuna. Kung sino ang mukhang mahirap, tila wala silang makita.

At doon, sa gitna ng abalang umaga, dumating ang isang lalaking nakapayong karton, naka­-lumang jacket, marumi ang buhok, at may manipis na sakong iniipit sa dibdib. Mabagal siyang naglalakad, halatang pagod, at tila ilang araw nang hindi kumakain.

Siya ay nagkunwaring pulubi.
Walang nakakilala.
Walang pumansin.
Walang umintindi.

Pero kung may nakakakilala lamang sa tunay niyang pagkatao, tiyak na maririnig sa buong ospital ang katagang:

“Si Mayor Rafael Vergado ‘yan!”

Isang popular na mayor, kilala sa kabaitan, disiplina, at bibihirang panghingi ng proteksyon. Ngunit ngayon, nagpasya siyang magpanggap bilang pulubi dahil napaabot sa kanya ang sumbong:
may mga nurse daw na nang-aapi, nang-iinsulto, at nananadya ng mga pasyenteng walang pera.

At nais niyang makita ang katotohanan… nang hindi niya dala ang kapangyarihan.

ANG UNANG INSULTO

Pagdating niya sa triage, inubo siya nang bahagya.
“E-Excuse po… p-pa-check up sana,” mahina niyang sabi.

Hindi man lang tumingin ang nurse na nasa reception. Abala sa pag-scroll sa cellphone.
“Ate,” muli niyang sabi, mahinang kumakatok sa mesa.

Umikot ang mata ng nurse bago siya nagtanong nang walang emosyon:
“Anong kailangan mo?”

“Tinutubuan po ako ng lagnat, tsaka nahihilo—”

“Wala kaming swak na slot para sa charity ngayon,” mabilis na putol nito.
“Bumalik ka na lang kung may pera ka.”

Natahimik si Mayor Rafael.
Hindi dahil nasaktan siya—kundi dahil tama ang reklamo ng mga tao.
Hindi pa siya nagsisimula, pinagsarhan na siya.

ANG PANGALAWANG NURSE

Dumaan ang isa pang nurse, may hawak na clipboard.
“Uy, bakit may pulubi dito? Ang baho! Hindi niyo ina-assign sa labas?”

“Papalayasin ko na,” sagot ng una.
Tapos ay lumapit sa kanya at sinigawan:
“Kuya, dito hindi tumatanggap ng limos! Lumabas ka!”

“Hindi po ako—”
Ngunit nagulat siya nang itulak siya nang bahagya pababa ng upuan.

Marahan siyang bumangon, pilit na hindi nagpapakitang nasasaktan, ngunit sa loob-loob niya ay kumulo ang dugo.

ANG BATANG NANONOOD

Sa di kalayuan, may batang nakahiga sa wheelchair, umiiyak dahil hindi pinapansin ng mga nurse ang kanyang sugat sa braso. Kasama nito ang hikahos na nanay na halos magmakaawa para ma-check sila.

“Nurse, kahit tingnan niyo lang po—dumudugo na—”

“Ma’am may pila! At hindi niyo ba nakikita, VIP ang nasa loob? Mas importante sila!”

Napakagat ng labi si Mayor Rafael.
Parehong pang-aabuso ang nakita niya: siya bilang “pulubi,” at ang bata bilang “di makabayad.”

Hindi na siya nakapagpigil.
Lumapit siya sa mag-ina at marahan niyang tinakpan ang sugat ng dala niyang lumang panyo.

“Tahan na, iho,” sabi niya.
“May tama ka pero kaya natin ‘yan.”

Napatingin sa kanya ang bata—hindi dahil natulungan siya, kundi dahil ang tanging tumulong… ay isang taong inaapi rin.

ANG PAGPUTOK NG GALIT NG MGA NURSE

“Hoy!” sigaw ng isang nurse.
“Ano bang pakialam mo? Hindi ka staff dito!”

Hindi kumibo si Mayor Rafael.

At sa gitna ng pananahimik niya, may dumaing na pasyente. Isang matandang babae na nahimatay malapit sa hallway.

“Please, tulungan niyo naman po ang nanay ko!” sigaw ng anak.

Pero ang nurse?
“WALA KAMING GAWAIN NA GANYAN! Hindi pa kayo nagre-register! Diyos ko, puro problema!”

Doon na tumayo si Mayor Rafael, hindi na nagkunwaring mahina.

Tinanggal niya ang lumang jacket.
Inayos ang postura.
At muli nilang nakita ang lalaking akala nila’y pulubi lamang, pero ngayon ay nakatindig tulad ng taong may awtoridad.

Unti-unting nagliwanag ang mga mata ng bata sa wheelchair.
“Si… si Mayor Rafael ‘yan…” bulong nito.

Nagkatinginan ang mga nurse, nanlamig ang mga mukha, at halos manikip ang dibdib.

“May—Mayor?” utal ng isang nurse.
“Mayor Vergado po ba kayo…?”

Tumingin siya sa kanila, malamig, hindi galit ngunit punô ng bigat.

At iyon ang sandaling hindi nila makakalimutan.

Dahil ang taong pinagsigawan nila, tinulak nila, piniyestahan ang kahirapan, ay ang mismong taong may kapangyarihang magpasara ng lantad na ospital…

…at magpatalsik sa kanila.

At magsisimula ang tunay na paghuhukom sa susunod na kabanata.

Unang Bahagi
Kinabukasan, maagang bumalik sa ospital ang nagkunwaring pulubi—si Mayor Daniel Vergara, ang kilalang ama ng lungsod na hindi alam ng mga nurse na sila mismo ang minamaltrato ang pinuno nila. Nakasuot pa rin siya ng lumang jacket at may dalang supot na parang naglalaman ng kaunting pagkain. Tahimik siyang naglakad sa lobby, sinusuri ang paligid, pinakikiramdaman ang bawat patak ng ugaling namumuo sa pasilidad.

Kitang-kita niya kung paanong ngumiting matamis ang mga nurse sa mayayamang pasyente… at kung gaano sila nagiging masungit at mabagsik sa mga dukha. Sa gilid ng lobby, nakita niyang muli ang matandang babae na tinanggihan nila kahapon, nanginginig at tila hindi pa nagagawan ng kahit simpleng check-up.

Nagningas ang poot sa mga mata ng mayor, pero pinigilan niya ang sarili. Hindi pa ngayon. Kailangan niyang makita ang buong larawan.

Ikalawang Bahagi
Habang naglalakad siya sa hall, sinalubong siya ng receptionist na si Nurse Liza—ang pinakamaangas sa lahat.

“Aba, bumalik ka pa? Ano na naman kailangan mo?” sarkastikong tanong nito.
“Magpapatingin lang po sana,” sagot ni Daniel na may pilit na ngiti.
“Wala kaming oras sa mga gaya mo. Umupo ka na lang d’yan, kung gusto mo.”

Halos ihampas nito ang clipboard sa mesa. Narinig iyon ng ibang nurse, at nagtawanan sila. Hindi nila alam… bawat luha, bawat sakit na nakita ng mayor sa ospital na ito ay nagiging dahilan para maging mas matindi ang magiging parusa.

Ikatlong Bahagi
Ilang minuto pa, may dumating na emergency—isang batang lalaki na duguan ang noo. Ang nanay, halatang hindi mayaman, nagmamakaawa:

“Please po, ma-admit siya agad… wala po kaming dalang pambayad ngayon pero babayaran po namin—”

Ngunit si Nurse Liza, nakapamaywang pa.
“Hindi puwede dito! Ipila n’yo ‘yan. Hindi kami charity!”

Nakita ni Daniel ang takot at sakit sa mukha ng bata.
Nakita niya ang pagmamakaawa ng ginang.
At doon, marahan pero malinaw, nagbago ang ekspresyon ng mayor.

Ang mata niyang dati’y mapagpakumbaba… biglang lumamig.

Hindi na ito tingin ng isang pulubi.
Hindi ito tingin ng isang pasyente.
Ito ang tingin ng isang pinunong matagal nang nanonood, at ngayo’y handa nang kumilos.

Ikaapat na Bahagi
Lumapit siya sa ginang.
“Ako na po ang bahala,” mahinahong sabi ni Daniel.
Tinakpan niya ang sugat ng bata gamit ang dala niyang panyo—ang tanging malinis na bagay sa kanyang ‘pang-pulubing’ gamit.

Paglingon niya, nakatuon na ang tingin niya kay Nurse Liza.

“Miss,” mahinahon pero malamig na sabi niya,
“Ganiyan ba talaga kayo rito? Pinipili niyo lang kung sino ang may karapatan mabuhay agad?”

Umismid ang nurse.
“At sino ka para magtanong? Pulis? Doktor? Hindi ka naman nagbabayad dito—”

Pero bago pa niya matapos, biglang nagsimula ang pagbubukas ng elevator.

At doon lumabas ang isang grupo ng mga security at opisyal ng ospital.

Naglagay sila ng pulang carpet sa sahig.

Nag-ayos ng postura.

At sabay-sabay na nag-saludo.

“Good morning, Mayor Vergara.”

Napatigil ang lahat.
Nanginig ang tuhod ng mga nurse.
At si Nurse Liza… halos mapaupo sa takot nang tumama sa kaniya ang mapanuring tingin ni Daniel.