Sa likod ng mala-perpektong kono ng Bulkang Mayon, may isang kuwento ng pag-ibig na kasing-init ng lava at kasing-tragiko ng unos. Alam mo ba kung bakit umiiyak ang bulkan sa tuwing umuulan?

Ang Kuwento:

Noong unang panahon, sa isang lambak sa Albay, nabuhay si Daragang Magayon (Magandang Dalaga), ang nag-iisang anak ng raha na si Datu Makusog. Si Magayon ay ubod ng ganda at mayroong balat na singkinis ng porselana, kaya’t marami ang nabighani sa kanya.

Kabilang sa mga nanliligaw ay si Pagtuga, isang mayabang at makapangyarihang datu mula sa rehiyon ng Iriga. Nag-aalay si Pagtuga ng napakaraming yaman at ginto, ngunit walang pag-ibig sa puso ni Magayon para sa kanya.

Isang araw, habang naglalakad sa tabi ng ilog, nadulas si Magayon at nahulog. Kung hindi dumating si Handiong, isang magiting at matapang na mandirigma mula sa malayo (Tangway ng Ibalon), tiyak na nalunod siya. Si Handiong ay isang binata na may malumanay na puso at mapagmahal na mata.

Doon nagsimula ang pag-iibigan nina Magayon at Handiong.

Pangako: Nangako sila ng walang hanggang pag-ibig sa isa’t isa at nagdesisyong magpakasal.
Paghahanda: Naghanda si Datu Makusog ng malaking piging at ipinahayag ang kasal.

Ngunit nang marinig ni Pagtuga ang balita, napuno siya ng galit. Sa gabi bago ang kasal, dinakip niya si Datu Makusog at nagpadala ng mensahe:

⚔️ Ang Mensahe ni Pagtuga: “Papayag akong pakawalan ang iyong ama kung papayag kang magpakasal sa akin bukas. Kung hindi, dadanak ang dugo sa Albay!”

Upang iligtas ang kanyang ama at ang kanyang bayan, walang nagawa si Magayon kundi sumang-ayon.

Nang marinig ni Handiong ang tungkol sa pilit na kasal, mabilis siyang naglakbay pabalik. Dumating siya sa araw ng kasal. Sa halip na magdiwang, ang bayan ay naging isang larangan ng digmaan.

Labanan: Naglaban si Handiong at Pagtuga sa gitna ng maraming tao.
Katapusan: Sa huli, napatay ni Handiong si Pagtuga. Ngunit habang tumatakbo si Magayon patungo sa kanya, isang ligaw na palaso (arrow) na galing sa isa sa mga tauhan ni Pagtuga ang tumama sa likod ni Magayon.
Trahedya: Agad namang sinaksak ni Handiong ang huling kaaway, ngunit huli na ang lahat. Habang yakap-yakap niya si Magayon, isa pang palaso ang tumama sa likod ni Handiong.

Sabay silang namatay—ang dalawang magkasintahan—sa gitna ng kalungkutan ng bayan.

Ipinag-utos ni Datu Makusog na ilibing ang dalawa nang magkatabi, at tinabunan niya sila ng lupa at bato bilang tanda ng kanilang pag-iibigan.

Sa paglipas ng mga araw, ang libingan ay tumaas nang tumaas. Ito ay lumaki at naging isang perpektong hugis-kono na bulkan. Tinawag ito ng mga tao na Bundok Magayon, na sa kalaunan ay naging Bulkang Mayon.